Filmowy Łowicz

Promocja albumu monograficznego, autorstwa Macieja Malangiewicza i Jacka Rutkowskiego pt:"100 lat kina w Łowiczu" zainaugurowała obchody jubileuszu 100-lecia kina w Łowiczu.

Spotkanie promocyjne, bogato ilustrowanego albumu "100 lat kina w Łowiczu" odbyło się dziś, 3 stycznia w sali kina "Fenix". Publikacja przedstawia historię 8 łowickich kin, działających na przestrzeni stu lat w naszym mieście. Projekt został dofinansowany przez Polski Instytut Sztuki Filmowej z programu operacyjnego "Badania i rozwój".

Na wstępie wyświetlony został film o historii kina na świecie, o tym jak na przełomie lat zmienia się technika i jakie wprowadza to możliwości w tworzeniu obrazu i dźwięku- filmu.

"Zaczęło się od czarno-białych obrazów i kina niemego. Następnie ekrany zdominowały filmy dźwiękowe i kolorowe obrazy. Nadeszła era globalnej cyfryzacji i techniki 3D. Jak potoczą się dalej losy kina w Łowiczu? Czas pokaże..."- mówił podczas prezentacji dyrektor ŁOK-u i autor publikacji Maciej Malangiewicz.

Następnie autorzy opowiedzieli o kolejach tworzenia swojego "dzieła", o poszukiwaniach archiwalnych wycinków z gazet, docieraniu do osób którzy mieli w swoich albumach archiwalne zdjęcia dokumentujące historię kin w Łowiczu.

" Kino jest moją pasją już od 5-tego roku życia, jestem nim po dziś dzień zafascynowany"- mówił M. Malangiewicz.
" Trzeba jednak pamiętać, iż kino to nie tylko ekran i fotele. Kino to bardzo skomplikowana machina, nad którą pracują ludzie, nie widać ich- ale widać efekty ich pracy" - dodał J. Rutkowski.

Zaprezentowany dzisiejszego popołudnia album to nie tylko historia kin, to również przeplatająca się w tle historia miasta. Autorzy publikacji przygotowali pokaz multimedialny, w którym opowiedzieli po krótce o historii każdego z kin funkcjonujących w Łowiczu. Zaprosili także na Noc Muzeów, która odbędzie się w maju i poświęcona będzie kinematografii, prosili również o udostępnienie zdjęć bądź materiałów związanych ze 100-leciem istnienia kina w Łowiczu.

Gospodarze dzisiejszego wydarzenia na zakończenie uroczystości obdarowali przybyłych gości prezentem, w postaci egzemplarza swojej książki.

O autorach:
Maciej Malangiewicz - animator kultury, miłośnik kina, popularyzator dziedzictwa kulturowego. Od 25 lat związany z Łowiczem i Ziemią Łowicką. Pomysłodawca i twórca wielu wydarzeń, festiwali, inicjatyw promujący kulturę m.in. Drugi Obieg Art. Festiwal, Och! Film Festiwal, Konkurs Książka Roku - Łowicz i Ziemia Łowicka. Autor koncepcji utworzenia w Łowiczu kina studyjnego. Inicjator i wydawca płyt z muzyką ludową, książek i publikacji o tematyce regionalnej. Realizator wielu projektów kulturalnych współfinansowanych przez MKiDN, NCK, PISF. Nominowany do XII edycji Konkursu "Profesjonalny Menedżer Województwa Łódzkiego". W 2011 roku wyróżniony honorową odznaką "Zasłużony dla Kultury Polskiej".

Jacek Rutkowski - grafik, rysownik satyryczny, kolekcjoner, twórca i kustosz Muzeum Guzików w Łowiczu. Współtwórca "Nocy Muzeów" w Łowiczu, pomysłodawca i inicjator Łowickiego Wyścigu Listonoszy (2009 i 2010). Zaprojektował m.in. wiele znaków graficznych, herbów oraz weksyliów samorządowych. Od lat interesuje się bogatą historią rodzinnego miasta, zaklętą na starej fotografii. Jest autorem albumu "Łowicz w XX wieku. Kronika fotograficzna", współautorem książek "Na łowickim szlaku", "Gmina Łowicz - kraina nad Bzurą" oraz wielu wydawnictw promocyjnych dotyczących Łowicza i regionu łowickiego. Laureat "Złotego Ekslibrisu 2006", Narody im. Władysława Grabskiego, wyróżniony honorową odznaką "Zasłużony dla Kultury Polskiej", odznaczony Orderem Glorii OESSH III Klasy. Kawaler Zakonu Rycerskiego Zakonu Bożego w Jerozolimie.

Skrót historii łowickich kin 1912-2012
Pierwszy łowicki kinematograf "Eos" powstał w 1912 r. przy ulicy Podrzecznej w budynku teatru o tej samej nazwie, wzniesionym u schyłku XIX w. Pionierami lokalnej X muzy byli Aleksy Kobielski i Edmund Aleksander Schmidt. Debiut kinematografu "Eos" miał miejsce 27 maja 1912 r. Działalność kina przerwała pierwsza wojna światowa; projekcje wznowiono dopiero w 1917 r. i trwały nieprzerwanie do 1939 r.

Na początku 1920 r. nieopodal w koszarach 10 Pułku Piechoty przy ul. Podrzecznej uruchomione zostało Kino Wojskowe. W 1921 r. wojsko udostępniło projekcje mieszkańcom Łowicza. W połowie maja 1925 r. zaproponowało widzom seanse letnie, urządzone wieczorami w otwartym ogrodzie. Do filmów przygrywała Orkiestra 10 Pułku Piechoty. Kino działało do 1934r.

W latach 1921-1923 przy ul. Piotrkowskiej 25 w budynku Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich (obecnie ul.Stanisławskiego), działało trzecie w mieście kino "Spójnia" należące do Wiktora Grabowskiego. W wyniku awarii aparatury projekcyjnej zamknięto je w 1922 r. Jego uruchomienia podjął się rok później Kazimierz Dobrzyński. Nie zachowały się dokumenty i wzmianki dotyczące funkcjonowania kina "Spójnia" w następnym okresie.

Dziesięć lat później,14 stycznia 1933 r. w tym samym miejscu zainaugurowało działalność kino "Zorza" (pierwotna nazwa "Mars"). O pozwolenie na urządzenie kinoteatru wystąpił Stanisław Stankiewicz. Krótka działalność tego przedsiębiorstwa kinowego była spowodowana brakiem aparatury dźwiękowej, która w 1932 zainstalowana została kinach "Eos" i Wojskowym.

Na początku 1935 r. powstało kino "Corso", założone przez Kazimierza Świerczyńskiego i Wacława Czajkowskiego. Wydzierżawili oni salę widowiskową, wzniesionego rok wcześniej gmachu Domu Ludowego przy ul. bpa Bandurskiego (obecnie ul. Pijarska). Jednym z pierwszych pracowników kina był Piotr Sztajnert, pracujący w branży kinematograficznej aż do 1981 r. Kino "Corso" funkcjonowało regularnie i stanowiło silną konkurencję dla kinematografu "Eos" do wybuchu II wojny światowej.

Wojna położyła kres działalności obu łowickich kin, których sprzęt został skonfiskowany w listopadzie 1939 r. Wkrótce jednak władze okupacyjne uruchomiły "Corso" na potrzeby niemieckiego wojska, z czasem udostępniając je ludności polskiej. Repertuar kina podlegał ścisłej cenzurze. Kinematografia stała się narzędziem do propagowania chwały niemieckiej armii oraz krzewienia idei faszystowskich. W związku z sytuacją na froncie działalność kina zakończyła się z końcem 1944 r. Niemcy wycofując się z Łowicza zaminowali budynek Domu Ludowego, ale eksplozji zapobiegł pracujący tam Piotr Pakulski.

W 1945 r. dawne kino "Corso" pod nową nazwą "Polonia" wraz całym budynkiem zostało upaństwowione. Jego kierownikiem został Kazimierz Świerczyński. Pierwsze powojenne projekcje odbywały się bezpłatnie. Wyświetlano wojenne filmy radzieckie, ale zdarzały się również filmy amerykańskie o podobnej tematyce. Pierwszym biletowanym filmem był polski obraz pt. "Tajemnica panny Brinx".

W 1953 r. "Polonia" zmieniła nazwę na kino "Bzura". Jedną z największych cyklicznych imprez filmowych powojennego Łowicza były "Dni Filmu Radzieckiego". W połowie lat 60. XX w. przeprowadzono modernizację kina, co spowodowało czasowe przeniesienie instytucji na ul. Podrzeczną do budynku dawnego kinematografu "Eos". W 1972 r. "Bzura" awansowała do grupy kin pierwszej kategorii. Po 1989 r. kino zostało przekazane na własność Skarbu Państwa. Krótki epizod wynajęcia prywatnemu ajentowi zakończył się niepowodzeniem.

Administrację nad budynkiem kina "Bzura" przejął Łowicki Ośrodek Kultury, który od 1993 r. kontynuował prowadzenie kina. W tym samym czasie spadkobiercy przedwojennego Towarzystwa Dom Ludowy rozpoczęli kilkuletni wysiłek odzyskania budynku przy ulicy Pijarskiej zakończony sukcesem. 18 grudnia 2003 r. odbył się ostatni symboliczny pokaz filmowy w kinie "Bzura", po którym zamknięto placówkę.

Łowicki Ośrodek Kultury, przeniesiony na ul. Podrzeczną, stworzył w 2004 r. namiastkę kina instalując mały aparat projekcyjny. Mimo trudności kontynuowano cykliczne imprezy filmowe. Szansą odrodzenia kina stało się dofinansowanie ze środków samorządu oraz z Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w Warszawie. W 2006 r. jak z popiołów powstało kino "Fenix", przyjęte do "Sieci Kin Studyjnych".
Pierwszy film został wyświetlony 4 listopada 2006 r, a wydarzeniu temu towarzyszył koncert Łowickiej Orkiestry Kameralnej.