Niepożądany odczyn poszczepienny u dzieci. Czym jest? Jak postępować?

Dzień szczepienia zazwyczaj przysparza stresu nie tylko dziecku, ale też jego rodzicom. Płacz po iniekcji można szybko ukoić, jest jednak coś co znacznie bardziej niepokoi rodziców. Jak niemowlę zniesie szczepionkę? Czy będzie marudne? Czy dostanie gorączki? Czy wystąpi niepożądany odczyn poszczepienny? Jak wówczas postępować? Kiedy udać się do lekarza? Przeczytaj poniższy artykuł i rozwiej swoje wątpliwości.

Niektóre maluchy dobrze znoszą szczepienia. Płaczą chwilę po wkłuciu, ale utulone w ramionach rodzica, rozpogadzają się i nic im nie dolega. U innych występuje obrzęk w miejscu szczepienia, są danego dnia płaczliwe i gorączkują. Oznacza to, że wystąpił u nich niepożądany odczyn poszczepienny.

Co to jest niepożądany odczyn poszczepienny?

Niepożądany odczyn poszczepienny to reakcja organizmu na szczepionkę, występująca do czterech tygodni po zaszczepieniu (w przypadku szczepionki na gruźlicę czas ten wydłuża się).

Odczyny poszczepienne mogą mieć postać łagodną, np. niewielka gorączka po szczepieniu, obrzęk i zaczerwienienie w miejscu iniekcji, gorsze samopoczucie.

Objawy te są normalną reakcją organizmu na antygeny zawarte w szczepionce. Stosowanie nowoczesnych szczepionek zmniejsza ryzyko wystąpienia niepożądanych odczynów. Jeśli jednak powyższe objawy wystąpią, mogą trwać od kilku godzin do kilku dni. Jeśli dziecko gorączkuje, można mu podać lek na obniżenie gorączki. W przypadku gdy w miejscu wkłucia pojawił się obrzęk, warto zrobić okład z sody oczyszczonej i wody (pół łyżeczki sody oczyszczonej rozpuść w 200 ml wody).

Poważne odczyny poszczepienne występują bardzo rzadko. Można do nich zaliczyć wysoką gorączkę (ponad 39,5 C), wymioty czy obrzęk stawu w okolicy wkłucia. Mimo nieprzyjemnych objawów, sytuacja ta nie wymaga pobytu dziecka w szpitalu.

O ciężkim odczynie poszczepiennym mówimy wtedy, gdy występuje zagrożenie życia lub zdrowia dziecka. Może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, spowodowany uczuleniem na któryś ze składników szczepionki czy zaburzenia układu nerwowego. Ciężkie odczyny po szczepienne zdarzają się niezmiernie rzadko, wymagają hospitalizacji.

Co zrobić w przypadku wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego u dziecka?

Zazwyczaj jeśli wystąpiły objawy łagodnego odczynu poszczepiennego, rodzice radzą sobie sami w domu poprzez podanie leków przeciwgorączkowych czy zaaplikowanie maści na obrzęki.

Warto jednak wiedzieć, że każdy przypadek wystąpienia odczynu poszczepiennego należy zgłosić do lekarza, który wykonywał szczepienie. Lekarz ma obowiązek zanotować okoliczności podania szczepionki (np. datę, nazwę szczepionki, datę jej ważności itp.) oraz objawy odczynu poszczepiennego, a następnie przesłać zgłoszenie niepożądanego odczynu poszczepiennego do lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej.

Takie działanie pomoże prowadzić badania nad szczepionkami i ustalać związek między szczepieniami ochronnymi dzieci, a występującymi po nich niepożądanymi odczynami poszczepiennymi.