Odrzucone podanie o pracę - i co dalej?

Większość odmów w naszym życiu dotyka nas bardzo osobiście. Odrzucenie boli, a ludzie reagują na porażki różnie w zależności od swojej osobowości i doświadczenia życiowego. Tu faktem jest, że na dane stanowisko pracy wybrano inną osobę. Nie musi to jednak oznaczać, że to Ty zrobiłeś coś złego!

Zapewne zdarzyło się już w Twoim życiu, że otrzymałeś odmowę – czy to podczas szukania mieszkania, wyboru partnera czy ubiegania się o pracę. Jak zwykle sobie z tym radzisz? Czy podwijasz rękawy i zaczynasz wszystko od nowa, czy poddajesz się i tracisz motywację i pewność siebie? Czy poświęcasz czas na autorefleksję? Dobre poznanie siebie jest mocnym gruntem do uniezależnienia się od opinii innych i odpowiedniego reagowania w niesprzyjających sytuacjach.

Dziękujemy za przesłanie podania o pracę, ale niestety...

Idealnie pasowałbyś do profilu stanowiska, wysłałeś starannie przygotowane CV oraz list motywacyjny i dodatkowo możesz zapewnić dobre referencje. Mimo to wszystko poszło na marne. Kiedy pierwsze odmowy trafiają do skrzynki pocztowej czy e-mailowej, ci kandydaci, którzy dopiero zaczynają szukać pracy, nie potrafią się na tym konkurencyjnym rynku pracy odnaleźć.

Jednak jeszcze bardziej frustrujące jest ciągłe otrzymywanie odrzuceń, trwające miesiące. Każda przesłana aplikacja o pracę daje nadzieję, że w końcu dostaniesz tę nową, wymarzoną pracę, a wtedy w Twojej skrzynce ląduje tylko standardowe odrzucenie: „Niestety, musimy Cię poinformować, że…”

Frustrujące standardowe formuły

Większość menadżerów HR ułatwia to sobie: raz napisane standardowe pismo odmowne wysyłane jest masowo do nieprzyjętych kandydatów. Z jednej strony to zrozumiałe: w zależności od stanowiska i branży napływają czasem setki CV i po prostu czasochłonne jest odpowiadanie każdemu z osobna i podawanie indywidualnych powodów odrzucenia danego podania o pracę.

Z drugiej strony w listach motywacyjnych tkwi wielka nadzieja kandydatów na otrzymanie przynajmniej jednego zaproszenia na rozmowę kwalifikacyjną. Jednak wiele firm po prostu nie może brać pod uwagę uczuć osób poszukujących pracy, ponieważ cały proces rekrutacyjny i tak trwa długo. Stąd odmowy pisane są ogólnikowo i dlatego często zdarza się, że w Twojej skrzynce lądują bardzo podobne listy, pochodzące jednak z różnych firm. Otrzymywanie tych standardowych e-maili działa na pewno irytująco. Ale co robić?

Nigdy nie należy brać do siebie tych standardowych odmów. Być może rzeczywiście byli kandydaci, którzy lepiej pasowali do profilu stanowiska, ale możliwe jest również, że kilka osób poszukujących pracy było równie odpowiednich do obsadzenia ogłoszonego stanowiska. Wtedy detale mogą odegrać dużą rolę. Być może inny kandydat z podobną karierą zawodową ma po prostu krótszy dojazd do pracy lub odpowiedni pracownik znalazł się jeszcze przed pojawieniem się ogłoszenia o pracę.

Spróbuj raz spojrzeć na to od strony pracodawcy, nawet jeśli na początku możesz poczuć, że zostałeś potraktowany niesprawiedliwie: zatrudnienie nowego pracownika zależy od różnych czynników i w trakcie tego procesu pojawiają się mniej lub bardziej odpowiedni kandydaci. Ostatecznie nie tylko kwalifikacje odgrywają tu rolę decydującą.

To zrozumiałe, że rozmyślasz i zastanawiasz się, czy rzeczywiście Twoje kompetencje nie są tak wystarczające, jak myślisz. Niemniej jednak jak najszybciej należy zacząć ponownie myśleć pozytywnie i odnaleźć motywację do wysłania kolejnego podania o pracę.

Po wielokrotnym otrzymaniu odmów zalecamy ponowne sprawdzenie CV i listu motywacyjnego. Czasami wystarczy zmienić drobne elementy CV, by wyróżnić się z tłumu. Postaw może na inny szablon CV, aby przyciągnąć uwagę rekrutera, by ten zagłębił się bardziej w analizę Twojego życiorysu.

Dlaczego pisemne odrzucenia są prawie takie same

Istnieją nie tylko szablony CV i wskazówki dla poszukujących pracy, ale także specjaliści HR mogą znaleźć wiele informacji i wzorów dokumentów w Internecie. Bywa to dołujące, gdy aplikując do dziesięciu różnych firm, prawdopodobnie w różnych lokalizacjach, od wszystkie otrzymujesz prawie takie same standardowe odmowy. Wydaje się to lekceważące i niedoceniające, ale wszyscy pracodawcy nie ustalają tego ze sobą i nie są w stanie czasem przygotować każdemu kandydatowi indywidualnego pisma - setek podań o pracę po prostu nie można potraktować w inny sposób.

Osobiste odmowy

Rzadko zdarza się, by odrzucenie podania o pracę formułowane było indywidualnie. Odmowa zawsze rozczarowuje, ale jeśli jest jasno uzasadniona, można ją lepiej zaakceptować i przede wszystkim wyciągnąć wnioski do dalszego poszukiwania pracy.

Po udanej rozmowie kwalifikacyjnej możesz spodziewać się osobistej odmowy, ustnie lub pisemnie i śmiało możesz zapytać o powód. To nie pomoże Ci już w zdobyciu tej pracy, ale dowiesz się, co możesz zrobić lepiej w przyszłości.

Dziękuję za informację z odmową

Warto podziękować za osobistą odmowę i wspomnieć, że nadal jesteś bardzo zainteresowany pracą w tej firmie i można się z Tobą skontaktować, gdy odpowiednie stanowisko będzie ponownie dostępne. Jest całkiem możliwe, że nowy pracownik nie przejdzie okresu próbnego lub z innych powodów nie pozostanie w pracy długo. W takim przypadku idealne jest dla rekrutera posiadanie pod ręką innego, odpowiedniego kandydata.

Odpowiednia reakcja na odrzucenia

Jak już wspominaliśmy, firmy czasami otrzymują kilkaset aplikacji o pracę na ogłoszone stanowisko. W takim przypadku pytanie o powód odrzucenia byłby stratą czasu. Jeśli rekruter wysyła masowo odmowne e-maile, po tym usuwa wysłane dokumenty i nawet nie kojarzy Twojego życiorysu. Więc znowu otrzymasz z pewnością odpowiedź ze standardową formułką.

Inaczej to wygląda, jeśli masz dość nietypowy zawód i można przypuszczać, że wpłynęło tylko kilka podań o pracę na to stanowisko. Na przykład, jeśli aplikujesz jako złotnik lub artysta-plastyk na kursie malarstwa olejnego i masz kwalifikacje do obu profesji, to zdecydowanie możesz zapytać o powody odrzucenia Twojej kandydatury.

Musisz mieć świadomość, że dział HR nie jest zobowiązany i często niechętnie udziela tu rzetelnych informacji. W zależności od tego, jak komunikatywny jesteś, możesz skontaktować się telefonicznie lub pisemnie. Pamiętaj, aby sformułować swoją prośbę grzecznie i rzeczowo.

Twój list może wyglądać tak:

„Szanowna Pani....,/ Szanowny Panie…

Bardzo dziękuję za otrzymaną wiadomość z dnia ...... Oczywiście bardzo żałuję, że moja kandydatura została odrzucona. Jednak bardzo pomogłoby mi w przyszłości, gdyby Pan /Pani wskazał/a mi powody odrzucenia mojego podania o pracę. Oczywiście możemy się umówić w tej sprawie na krótką rozmowę telefoniczną.”

lub

„Z przykrością przyjęłam informację, że wybrali Państwo innego kandydata. Czy mogę zapytać o powody odrzucenia mojego podania o pracę? Moje dokumenty mogą Państwo zachować i wykorzystać w późniejszym terminie w procesie rekrutacji, gdy tylko podobne stanowisko będzie dostępne w Państwa firmie.”

Tylko nie przesadzaj

W żadnym wypadku nie należy reagować zbyt przesadnie. Wykonanie telefonu do rekrutera, aby dosadnie przekazać mu swoje zdanie na temat otrzymanej odmowy, byłoby bardzo nietaktownym posunięciem. Wówczas na pewno utkwisz mu w pamięci, ale niestety nie w pozytywnym znaczeniu. Kto wie, czy ta sama firma w najbliższej przyszłości nie ogłosi kolejnego wakatu, czy też za kilka lat ten sam manager HR nie będzie pracował w innej firmie i tam możecie ponownie spotkać się podczas rekrutacji?

Podobnie, bardzo nierozsądne byłoby wyrzucanie swojej frustracji w mediach społecznościowych. Na pewno na ten moment rozczarowania byłoby Ci lżej, gdyby obserwujący Twój profil przyznali Ci rację i zgodnie krytykowali tę firmę. Jednak bezmyślne komentarze na Facebooku czy Instagramie mogą okazać się w przyszłości dużą przeszkodą do podjęcia pracy gdziekolwiek, ponieważ żaden pracodawca nie uzna tego za coś pozytywnego.

Nie rozpaczaj: łatwiej powiedzieć niż zrobić

Nie błagaj o kolejną szansę, po prostu zaakceptuj odrzucenie. Nie ma też sensu dzwonić i pytać o inne możliwe stanowiska, ponieważ faktem jest: gdyby menadżer HR widział w Tobie potencjał na inne stanowisko, które akurat zwolniło się w tej firmie, na pewno skontaktowałby się z Tobą w tej sprawie. Jednak nigdy nie wolno Ci zwątpić! Zachowaj pewność siebie i zaakceptuj tę odmowę. Za jakiś czas możesz ponownie aplikować do tej firmy, na daną chwilę rekruter po prostu nie może nic dla Ciebie zrobić.

Jeśli jednak wpływają do Ciebie same odmowy, i ani jedno zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną, to nadszedł czas, aby przemyśleć swoją strategię aplikacyjną i sprawdzić dokładnie swoje CV i list motywacyjny. Nawiasem mówiąc, warto skorzystać z pomocy profesjonalnych narzędzi jak kreator CV czy nawet z coachingu.

Jeśli czujesz, że Twoja motywacja spada, daj sobie kilka dni bez stresu związanego z poszukiwaniem pracy i zrób coś, co sprawi Ci przyjemność i przywróci energię. Zwłaszcza długotrwale bezrobotni powinni zrobić sobie dni wolnego i nie pozwolić, aby całe ich życie było podyktowane poszukiwaniem pracy. Po takiej krótkiej pauzie można z większym zapałem i nowymi pomysłami przystąpić na nowo do pisania CV.

Rekruter musi podjąć decyzję o odmowie

Badanie przeprowadzone w 2016 r. przez Haufe Personalmagazin i platformę do rekrutacji Softgarden wykazało, że niektórzy poszukujący pracy bardzo cierpią z powodu odmowy. Na przykład podano, że odrzucenie było jak „zerwanie przez SMS” lub „jak uderzenie w twarz”.

80 % ankietowanych skrytykowało fakt, że wysyłane są tylko standardowe maile z odmową. 20 % skarżyło się na brak uznania, ponieważ ich nazwisko zostało błędnie zapisane w piśmie odmownym, a okres oczekiwania na decyzję, czyli w tym przypadku na odmowę, był wyjątkowo długi lub ogłoszenie o pracę, której wymagania lepiej spełniałby inny kandydat, zostało ponownie opublikowane wkrótce później. Dla Ciebie oznacza to: nigdy nie bierz odmowy osobiście do siebie - te statystyki pokazują, że Twoi konkurenci czują dokładnie to samo!

Przy tych wszystkich rozczarowaniach czy zniechęceniu, może warto dostrzec, że menadżer HR nie jest Twoim przeciwnikiem, ale po prostu osobą, która musi wykonywać swoją pracę. Rekruterzy dostają masę różnorakich podań o pracę i z czasem wpadają w rutynę i potrafią stworzyć sobie obraz osoby stojącej za danym CV. Oni też muszą często odrzucać podania osób, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej i pilnie potrzebują pracy.

Dlaczego często trudno jest podać powody

Coraz więcej firm musi bronić się przed procesami sądowymi z powodu naruszenia ustawy antydyskryminacyjnej. Dlatego jako prewencyjny powód odrzucenia podaje się niezgodny profil wymagań zawodowych, a oficjalnie pomija się powody takie jak płeć, wiek, pochodzenie, niepełnosprawność lub orientacja seksualna. Firmy wolą nie igrać z ogniem i w razie wątpliwości wolą przedstawiać nieszkodliwe uzasadnienie odrzucenia danej kandydatury.