"Dziesiątka" w bitwie o Wielką Wieś - żywa lekcja historii nad morzem

Członkowie Stowarzyszenia Historycznego im. 10 Pułku Piechoty z Łowicza wzięli udział w czterodniowej imprezie historycznej we Władysławowie, gdzie odbyła się rekonstrukcja „Bitwy o Wielką Wieś 1939”.

Miejscem pikniku było nadmorskie miasteczko Władysławowo, w okolicy którego w 1939 roku doszło do krwawych walk. Organizatorzy widowiska zaplanowali szereg atrakcji dla przybyłych turystów. W ciągu czterech dni (18-21.08) zaprezentowano kilka rekonstrukcji historycznych m.in. bitwę o Wielką Wieś (1939), bitwę pod Falaise (1944) oraz potyczki z 1945 roku. Blisko stu rekonstruktorów odtworzyło wydarzenia sprzed 70 lat, wśród nich „Dziesiątacy” z Łowicza, którzy do Władysławowa przyjechali na zaproszenie miejskiego wydziału Centrum Kultury, Promocji i Sportu

Do Władysławowa pojechało ośmiu przedstawicieli łowickiego stowarzyszenia. Zaprezentowali sprzęt łączności oraz wyposażenie kancelarii polowej 10 Pułku Piechoty. Wielką atrakcją cieszyły się kopie żetonów zastępczych ze spółdzielni wojskowej 10PP oraz opowieści związane z ruchem spółdzielni wojskowych.

- Wyjazd zaliczamy do bardzo udanych. Nawiązaliśmy nowe kontakty z rodzinami żołnierzy z września 1939 oraz przekazaliśmy trochę wiedzy, bo jak wiadomo każde miejsce dobre jest, aby poznawać historię. Niezależnie czy jest to Łowicz, Warszawa czy Władysławowo. Szczególnie cieszy fakt zainteresowania wojskowością – przyznaje Piotr Marciniak.

Zarys historyczny walk o Wielką Wieś
Walki lądowe w obronie Półwyspu Helskiego zaczęły się 9 września 1939 roku. Czołowe oddziały niemieckiego pułku straży granicznej zajęły w tym dniu Puck i ruszyły na Swarzewo. Tutaj doszło do potyczki z polskimi patrolami broniącymi przedpola półwyspu, które po rozpoznaniu przeciwnika wycofały się do rejonu Wielkiej Wsi. Manewr ten pozwolił na skrócenie linii obrony i zapewnił lepsze rozplanowanie sił, ponieważ polskich żołnierzy w tym rejonie było tylko 200. W dniu 10 września rano Niemcy rozpoczęli natarcie na Wielką Wieś, wspierając działanie piechoty ogniem artyleryjskim i lotnictwem.

Atak przyjęły dwa plutony Morskiego Dywizjonu Lotniczego, później lotników wycofano, zastępując ich 10. Kompanią Batalionu KOP „Hel”. W ciągu dnia atakująca niemiecka piechota uzyskała powodzenie i weszła w zabudowę wsi. Ograniczyło to wsparcie artyleryjskie, co pozwoliło na kontratak sił polskich. Kolejne natarcia i kontrnatarcia sprawiały, że odzyskane przez Polaków tereny kilkakrotnie przechodziły z rąk do rąk. W czasie tej bitwy żołnierze polscy dwukrotnie atakowali na bagnety, a gdy dochodziło do walki wręcz to Niemcy uciekali, zostawiając rannych i zabitych. Dopiero 11 września po południu, polskie oddziały wycofały się na półwysep, zajmując polową pozycję obronną przygotowaną przed Chałupami. Po tej bitwie działania niemieckich sił lądowych oblegających Półwysep Helski ustały na ponad dwa tygodnie, a jeden z niemieckich dowódców nazwał zacięte walki „wielką bitwą o Wielką Wieś”.