„Kolejarz” – zapomniany zespół ludowy z Łowicza? (foto)

Gdy mówimy o Zespołach Pieśni i Tańca związanych z Łowiczem, to na myśl przychodzą od razy Koderki oraz Blichowiacy. Czy jednak ktoś jeszcze pamięta o ZPiT „Kolejarz”, który również bardzo dużo wniósł w kulturę naszego regionu?

Zespół Pieśni i Tańca „Kolejarz” oficjalnie powstał 20 września 1948 roku z inicjatywy Zarządu Koła Związku Zawodowego Kolejarzy w Łowiczu. Zespół liczył pierwotnie 30 osób, a pierwszy swój występ dał już cztery miesiące po powstaniu, w czwartą rocznicę uwolnienia Łowicza spod okupacji niemieckiej.

Do pierwszych organizatorów zespołu należeli: Ryszard Ler, Stanisław Budzyński, Mieczysław Chmieliński. Kierownikiem zespołu został Stanisław Zimny, pasjonat folkloru, dusza zespołu.

Bardzo dużo osób tworzyło ZPiT „Kolejarz”, więc nie sposób wymienić ich wszystkich, ale na uwagę zasługują zapewne Marian Kubiak, Zygmunt Pilichowski, Janina Rychlewska, Stanisław Podwójcik czy Bronisław Pomarański.

Warto tutaj zaznaczyć, że w latach swojej świetności, zespół liczył ponad 40 członków. Niektóre z tych osób do zespołu dołączyły po rozwiązaniu w 1963 roku Zespołu Pieśni i Tańca działającego przy Domu Kultury.

- Do zespołu dołączyłem po odejściu z wojska, a było to w 1963 roku, przyznał pan Stanisław. - W tym też roku nastąpiło rozwiązanie zespołu działającego przy Domu Kultury i większość z tych osób dołączyła właśnie do „Kolejarza”, dodał.

Pierwszym choreografem była Stanisława Michałowska. Funkcję tą pełniła od 1960 roku. W 1971 roku kierownikiem artystycznym i choreografem została Daniela Nawrocka, a kierownictwo muzyczne objął Andrzej Matula.

Podobnie jak członkowie obecnie istniejących zespołów ludowych, tak i członkowie „Kolejarza” występowali w barwnych ludowych strojach, a w jego repertuarze była muzyka, pieśni i tańce regionu łowickiego.

- We wszystkich miejscach, w których występowaliśmy, nasze stroje robiły ogromna furorę, wspomina jedna z członkiń zespołu. - Nikogo jednak to nie dziwi, gdyż są one bardzo okazałe i barwne.

- Podczas koncertów śpiewałem przeważnie solo, a to ze względu na mój głos, wspomina nasz rozmówca po czym prezentuje donośny głos, który mu pozostał pomimo zacnego już wieku.

Przez ponad 40 lat swojego istnienia, zespół wystąpił w wielu miastach w Polsce, Europie, a także na świecie, dając koncerty z okazji świąt narodowych, uroczystości państwowych, zjazdów czy dożynek.

- W zespole byłam krótko, ale dla mnie osobiście jednym z ciekawszych wyjazdów był ten, podczas którego występowaliśmy w Moskwie i Smoleńsku, usłyszeliśmy od naszej rozmówczyni.

Za pracę i działalność kulturowo-oświatową oraz propagowanie folkloru, zespół odznaczony został Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego oraz Złotą Odznaką Związku Zawodowego Kolejarzy. Otrzymał także Medal Odbudowy Warszawy.

Zespół w ramach uznania za swoją działalność otrzymał również wiele dyplomów, w tym Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki, oraz nagród. Posypały się również liczne wyróżnienia i podziękowania od władz partyjnych, administracyjnych, resortowych i organizacji społecznych.

Pierwszy zagraniczny wyjazd odbył się w 1967 roku, kiedy to na zaproszenie Związku Serbów Łużyckich „Domowina” zespół przebywał w NRD. „Kolejarz” dał wówczas koncerty w m.in. w Kamjencu, Burkowach czy Budziszynie.

W kolejnych latach zaprezentowali się także w Czechosłowacji, ZSRR, Bułgarii, Anglii, Jugosławii czy we Włoszech.

- Bycie członkiem tego typu zespołu jest czymś wyjątkowym i naprawdę każdemu polecam wstąpienie do zespołu ludowego, przyznała pani Aleksandra. - Co prawda wiąże się to z wieloma wyrzeczeniami, godzinami prób i litrami wylanego potu, ale zawarte przyjaźnie i wspomnienia pozostają na zawsze, dodała. - Zespół uczy również bardzo dużej pokory.

Pod koniec lat 70. XX wieku zespół przechodzi kryzys. Starsi członkowie zespołu odchodzą, ale przychodzą nowi – następuje zatem tzw. „zmiana warty”.

W roku 1990 zespół zakończył jednak swoją długoletnią i bogatą działalność.

Źródło: Archiwum Państwowe w Warszawie Oddział w Łowiczu / wspomnienia członków

Foto nadesłane