Zmarła Maria Stachnal – wybitna łowicka wycinankarka i ambasadorka sztuki ludowej

Dziś rano, 23 marca, w wieku 81 lat zmarła Maria Stachnal – ceniona łowicka wycinankarka, popularyzatorka sztuki ludowej i aktywna społeczniczka. Jej śmierć to ogromna strata dla świata kultury regionalnej oraz miłośników polskiej sztuki ludowej.

Maria Stachnal była jedną z najbardziej znanych twórczyń ludowych regionu łowickiego. 

W 2023 roku obchodziła 60-lecie swojej działalności artystycznej. Jej kolorowe, precyzyjne wycinanki zachwycały nie tylko w kraju, ale również na całym świecie – prezentowane były m.in. w Anglii, Szwecji, Danii, Francji, Włoszech, Turcji, Niemczech, na Łotwie, w Leningradzie i Chicago. W 2011 roku jej prace można było podziwiać w Berlinie na prestiżowej wystawie EXOTIC POLAND.

Była laureatką wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. odznaki „Zasłużony dla Cepelii” oraz Srebrnego Krzyża Zasługi. W 2015 roku uhonorowano ją „Gwiozdą Łowicką”, najwyższym regionalnym wyróżnieniem przyznawanym twórcom ludowym.

Sztuką wycinanki zainteresowała się już jako dziecko. Urodzona w 1944 r. swoją pasję wyniosła z rodzinnego domu, w którym sztuka ludowa była przekazywana z pokolenia na pokolenie – od babci Józefy Strycharskiej i mamy Janiny Strycharskiej-Wawrykowicz. To one zaszczepiły w niej miłość do tradycji, którą pielęgnowała i rozwijała przez całe życie. 

Swoje inspiracje czerpała z przyrody, szczególnie z kwiatów, które najchętniej odwzorowywała w swoich kolorowych kodrach, gwiozdach, tasiemkach, zakładkach i pocztówkach. Jej dzieła charakteryzowała ostra, kontrastowa kolorystyka. Wycinankami ozdabiała również kurze, gęsie i strusie jaja.

Prace Marii Stachnal znalazły się w wielu publikacjach, m.in. „Wycinanka Polska – Rękodzieło Regionu Łowickiego” (2009), „Łowiccy Twórcy Ludowi” oraz „Łowiccy Twórcy Ludowi – pamięć ocalona”.

Ostatnim ukłonem w stronę artystki było spotkanie promujące książkę Katarzyny Szkup pt. „Maria Stachnal. Łowicka Wycinankarka”, które odbyło się 29 listopada 2023 roku w Łowickim Ośrodku Kultury.

Maria Stachnal pozostanie w pamięci jako niezwykle utalentowana, pracowita i skromna kobieta, która z pasją i oddaniem pielęgnowała dziedzictwo łowickiej kultury ludowej.